در نظام حقوقی ما هنوز این مطلب روشن نشده که به معتاد میبایست به عنوان مجرم نگاه نمود یا به دید یک بیمار نگاه کرد

در حقوق ایران، علاوه بر این‌که حق معتاد در این‌که به عنوان...

معتاد و حق دادرسی عادلانه

در نظام حقوقی ما هنوز این مطلب روشن نشده که به معتاد میبایست به عنوان مجرم نگاه نمود یا به دید یک بیمار نگاه کرد

در حقوق ایران، علاوه بر این‌که حق معتاد در این‌که به عنوان بیمار نباید مجرم شناخته شود نادیده گرفته می‌شود، وی از شرایط یک دادرسی عادلانه نیز محروم است. در این مفهوم منظور از دادرسی عادلانه، هم واکنشی است که جامعه در مقابل معتاد از خود نشان می‌دهد و هم نوع دادرسی معمول درخصوص چنین فردی است.

به لحاظ واکنش اجتماعی، طبق مادة 16 مصوبة مبارزه با مواد مخدر «معتادان به مواد مخدر مذکور در دو مادة 4 و 8 به یک میلیون تا پنج میلیون ریال جزای نقدی و تا سی ضربه شلاق محکوم می‌شوند و در صورت تکرار، در هر مرتبه تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهند شد».
اگر قانون‌گذار صرفاً به مجرم شناختن معتادان و اعمال اقدامات تأمینی درباب آنان بسنده می‌کرد، شاید با توجه به جو و شرایط فرهنگی و اجتماعی فعلی جامعة ایران ایراد زیادی وارد نبود؛ ولی به نظر می‌رسد تجویز شلاق برای بیمار مخالف اصول حقوق بشری و مخالف عقل سلیم و منطق باشد.
به لحاظ دادرسی نیز قانون‌گذار ایران به معتاد اجازة تجدید نظرخواهی از رأی محکومیت خود نمی‌دهد. مادة 32 مصوبة مبارزه با مواد مخدر فقط درخصوص مجازات اعدام به‌طور کلی و در سایر موارد با رعایت شرایط خاصی به دادستان کل کشور یا رئیس دیوانعالی کشور اجازة دخالت در رأی صادره را داده است.